به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام ابوالفضل علیخانی، مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه کشور امروز پنجشنبه ۲۲ خردادماه در نشست خبری که در مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد به تشریح تاریخچه و اهمیت فعالیتهای جهادی و برخی از اقدامات برنامهریزیشده گروههای جهادی برای تابستان پیش رو پرداخت.
مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه کشور ادامه داد: گروههای جهادی در ایران از سال ۷۹ آغاز به کار کردهاند. در این جریان جهادی، دانشجویان، طلاب و دانشآموزان در اوقات فراغت تابستان به مناطق محروم کشور اعزام میشوند و با انجام فعالیتهای عمرانی، فرهنگی، پزشکی و کشاورزی به جامعه کم برخوردار در روستاها و حاشیه شهرها خدمت میکنند.
وی افزود: طی این سالها، برخی اساتید، مدیران و حوزویان، این فعالیتها را جزو شئونات طلبگی نمیدانستند و معتقد بودند که فعالیتهای یدی باید توسط اقشار دیگر، خصوصاً دانشجویان رشتههای عمرانی و فنی انجام شود و طلاب تنها باید به فعالیتهای تبلیغی، منبر و خطابه بپردازند. بر این اساس، جهاد طلبگی صرفاً محدود به فعالیتهای تبلیغی تلقی میشد.
مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه افزود: هرچند ضرورت اردوهای جهادی برای ما روشن بود، چرا که یکی از بهترین شیوههای انتقال پیامهای دینی، خودِ خدمت کردن است. ما چه در نمونههای داخلی و چه خارجی مشاهده کردهایم که این روش در انتقال پیام بسیار مؤثر است؛ زیرا اساساً خدمت و محبت، کار را پیش میبرد.
وی در ادامه بیان کرد: با این وجود، ساماندهی ویژهای در حوزه برای این موضوع انجام نشده بود تا اینکه در سال ۹۵ رهبر معظم انقلاب در دیدار با طلاب، بر سه وظیفه مهم آنان تأکید کردند: هدایت دینی، هدایت سیاسی و خدماترسانی اجتماعی. ایشان به عنوان نمونه فرمودند که طلاب باید در بیمارستانسازی، جادهسازی و مدرسهسازی مشارکت داشته باشند و در حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله، حضور میدانی و هدایتگر داشته باشند.
حجتالاسلام علیخانی افزود: این اشاره رهبر معظم انقلاب و همچنین سخنان ایشان در سال ۹۸ در جمع برخی جهادگران که بر افزایش تعداد جهادگران تأکید داشتند، نقطه عطفی در فعالیتهای جهادی حوزه بود. ایشان بیان کردند که عدهای از محرومیتزدایی محرومند و این افراد نیز باید از محرومیت خارج شوند.

وی با اشاره به رشد چشمگیر گروههای جهادی گفت: سال ۹۸ در کل کشور حدود ۱۲ هزار گروه جهادی شامل طلبهها و دانشجویان فعالیت میکردند، اما اکنون بر اساس آمار سازمان بسیج سازندگی تعداد این گروهها به بیش از ۱۰۰ هزار گروه جهادی رسیده است.
حجتالاسلام علیخانی افزود: از همان سال ۹۸ جریان دبیرخانه گروههای جهادی در حوزه با حمایت آیتالله اعرافی آغاز به کار کرد. در ابتدای فعالیت دبیرخانه، حدود ۵۰۰ گروه جهادی طلبگی شناسایی شد که امروز این تعداد به بیش از ۲۱۰۰ گروه جهادی طلبگی در کشور رسیده است.
وی گفت: این گروهها در طول سال فعالیتهای متنوعی دارند؛ بخشی در زمینه خدمات عمرانی، بخشی در حوزه محیط زیست، برخی در مسائل اقتصادی مناطق کم برخوردار و عدهای در حوزه مواسات، خیریه و معیشت فعالیت میکنند. همچنین گروههایی نیز در حوزه آموزش و رفع عقبماندگی تحصیلی در مناطق محروم فعالیت دارند و در کنار این فعالیتهای جهادی، فعالیتهای فرهنگی و طلبگی خود را نیز با جدیت دنبال میکنند.
وی ادامه داد: برای ساماندهی بهتر این گروهها، یکی از مشکلات مهم یعنی هویت حقوقی آنها را برطرف کردیم. فرایند صدور مجوز گروههای جهادی حوزوی از اردیبهشت امسال آغاز شده و تاکنون ۸۷۰ گروه جهادی در مرحله اول فراخوان ثبتنام کردهاند. صدور مجوز و مراحل اداری این گروهها در حال انجام است و مرحله دوم فراخوان نیز پس از محرم به طلاب ارائه خواهد شد.
مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه بیان کرد: سیاست دبیرخانه در پنج سال گذشته بر پشتیبانی غیرمتمرکز استوار بود. به این معنا که گروههایی که از نهادهایی چون هلالاحمر، کمیته امداد یا موسسات خیریه مجوز گرفته بودند، با حمایت محتوایی، آموزشی و گاه مالی مورد پشتیبانی قرار میگرفتند، اما مشکل این بود که سایر نهادها نمیتوانستند با شدت و حدتی که ما انتظار داشتیم، نیاز هویت حقوقی گروههای جهادی را برطرف کنند، لذا ناچار شدیم خودمان وارد فرایند صدور مجوز شویم.
وی با اشاره به فلسفه وجودی گروههای جهادی اظهار کرد: گروههای جهادی اساساً فعالیتهای اوقات فراغت را محور برنامههای خود قرار دادهاند. در طول سال، دانشجو، طلبه و دانشآموز به تحصیل و رسیدگی به امور خانوادگی میپردازد و فقط دو تا سه هفته در سال به مناطق محروم اعزام شده و خدمترسانی میکنند. این فعالیتها بیشتر برای بهرهمندی خود آنان نیز اهمیت دارد.
حجتالاسلام علیخانی افزود: یکی از اصلیترین زمانهای پشتیبانی و برنامهریزی اردوهای جهادی حوزههای علمیه، فصل تابستان است. امسال با توجه به ایام دهه محرم که عمده فعالیت طلاب در حوزه تبلیغ پیگیری میشود و همچنین ایام اربعین که همه ملت نگاهشان به این رویداد مهم است، بازه زمانی بین محرم و اربعین فرصت مناسبی برای برگزاری اردوهای جهادی یک هفتهای در مناطق کم برخوردار است.
وی ادامه داد: با فراخوانی که انجام شد، ۱۹۰ گروه جهادی مستقل برنامههای خود را برای تابستان امسال اعلام کردند که این اردوها به صورت همزمان در زمینه فعالیتهای عمرانی و فرهنگی برگزار خواهد شد. در این ۱۹۰ گروه، بالغ بر ۲۴۰۰ طلبه شرکت خواهند داشت.

مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه توضیح داد: گروههای جهادی که از میان ۲۱۰۰ گروه شناسایی شدهاند، به دو نوع تقسیم میشوند: نوع اول، گروههایی هستند که وابسته به یک مدرسه علمیهاند و همه اعضای آنها طلبه هستند. نوع دوم، گروههای مستقلی هستند که خارج از حوزه شکل گرفتهاند؛ یعنی چهار یا پنج طلبه تصمیم گرفتهاند گروهی تشکیل دهند و جوانان محل را نیز همراه خود در اردوهای جهادی شرکت دهند. در این گروهها، مسئول گروه طلبه است و دو تا سه طلبه دیگر نیز در ارکان گروه حضور دارند و جمعی از جوانان منطقه را همراهی میکنند. ۱۹۰ گروهی که برنامه تابستانی اعلام کردند، از نوع دوم هستند.
وی افزود: در کنار این دو برنامه، وظیفه دیگری نیز بر عهده داریم. گروههای جهادی مستقل معمولاً خودشان به اجرای برنامهها آشنا هستند، اما تعدادی از طلاب که انگیزه فعالیت جهادی دارند، آمادگی برگزاری اردوهای جهادی را ندارند. برای این دسته دو تدبیر اتخاذ کردهایم.
حجتالاسلام علیخانی توضیح داد: اول اینکه مسئولین جهادگران حوزوی در هر استان قرارگاهی در سطح استان برپا میکنند تا طلاب مدارس علمیهای که با برگزاری اردو آشنا نیستند، در قالب این اردوها شرکت کنند و تجربه کسب نمایند. تاکنون ۲۰ نفر از مسئولین استانی اعلام آمادگی کردهاند که در تابستان قرارگاههایی راهاندازی کنند که به طور متوسط حدود ۱۰۰ طلبه در هر قرارگاه شرکت خواهند کرد.
وی ادامه داد: کار دیگر نیز مربوط به پوشش رسانهای جدیتر فعالیتهای جهادی است. برای انعکاس بهتر این اقدامات و ایجاد یک اقدام ملی، تصمیم گرفتیم علاوه بر قرارگاههای استانی، یک قرارگاه ملی نیز ایجاد کنیم که مهمترین برنامه تابستان ما خواهد بود.
مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه خاطرنشان کرد: این قرارگاه ملی برنامهای را در مناطق روستایی بندپی شرقی شهرستان بابل برگزار میکند و در آن ۳۱۳ طلبه جهادگر از استانهای مجاور مازندران شرکت خواهند داشت. برنامه در هفته اول مرداد برگزار میشود و هدف آن اجرای فعالیتهای مشترک در ۱۶ روستای منطقه است که یکی از نیازهای اصلی آنها بهسازی جادههای روستایی است.
وی افزود: یکی از مشکلات مهم این منطقه شمالی به دلیل بارشهای شدید گلآلود شدن جادههای فرعی روستایی است که موجب اختلال در اشتغال مردم و مشکلات در انتقال شیر از روستا به شهر برای فروش میشود. گروههای جهادی ما در این اردو تلاش خواهند کرد تا این مشکل اساسی را برطرف کنند.

مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه بیان کرد: گروههای جهادی مستقل آتش به اختیار هستند و نوع و مکان فعالیت را خودشان مشخص میکنند با این شرط که منطقه انتخاب شده محروم و صعبالعبور باشد. در ۲۰ قرارگاه استانی نیز تلاش میشود اردوها در محرومترین نقاط هر استان برگزار شود. این تنوع و انتخاب محل اردو توسط خود قرارگاهها و گروهها انجام میشود. البته آنچه در بندپی شرقی شهرستان بابل برنامهریزی شده، مربوط به روستاهای با سکونت دائمی مردم بومی است که جمعیت قابل توجهی دارند و با مشکل جاده مواجه هستند.
حجتالاسلام علیخانی درباره اهداف مجموعه مدیریت قرارگاه گروههای جهادی گفت: باید بگویم ما وظیفه داریم و پس از آن به دنبال اهداف هستیم. روحانیت موظف به امر جهاد است. رهبر معظم انقلاب در منشور روحانیت فرمودهاند حوزههای علمیه برای حفظ اعتبار معنوی خود و وفاداری به فلسفه وجودیشان باید هرگز از مردم، جامعه و مسائل اساسی آن جدا نشوند و جهاد را در همه گونههایش در هنگام نیاز وظیفه قطعی خود بدانند.
وی با اشاره به برخی دیدگاههای محدودکننده درباره فعالیتهای جهادی تصریح کرد: بسیاری میگویند کار فرهنگی در روستا اولویت ندارد و باید در وسط شهر فعالیت کنیم و اردوهای جهادی را از این جهت تنقیص میکنند. اما چگونه ممکن است هر چهار سال یک بار صندوقهای رأی با هلیکوپتر به روستای سه خانواری برده شود ولی وقتی نوبت به رفع نیازهای اساسی میرسد، فقط به مرکز شهر و روستاهای نزدیک به شهر توجه کنیم؟
مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه ادامه داد: اولاً این اردوها برای تربیت خود ما است و ثانیاً برکت الهی صرفاً به تلاشهای ما وابسته نیست، بلکه به تصمیمها و جهتگیریهایی که در کار نشان میدهیم نیز مربوط است. اردوهای جهادی به فعالیتهای طول سال طلاب برکت میبخشند و سود معنوی دارند.
وی تأکید کرد: روحانیت و به طور کلی نسل جوان با حضور در اردوهای جهادی بیشترین بهره را میبرند؛ بهرهای که شامل تجربه عملی و بالفعل کردن قابلیتهای درونیشان است. همچنین از این فضای معنوی بهرهمند میشوند که با لبخند به لبهای کودکی روستایی پیوند خوردهاند. این رضایت فرد محروم و دعای خیر پیرزن روستا، پشتیبان همه برنامههای دیگر جهادگر میشود و اساساً این فرد هویت پیدا میکند. خودباوری نتیجه حضور فرد در اردوهای جهادی است.
مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه کشور گفت: از دل همین افراد جهادگر است که مسئولان آینده کشور به وجود میآیند؛ مسئولانی که به فکر مردم نباشند، به درد کشور نمیخورند. ما در این اردوها به دنبال تربیت نسل مجاهد حوزوی هستیم و این تمرین در دل برنامههای اوقات فراغتی تابستانی یک هفتهای شکل میگیرد.

حجتالاسلام علیخانی افزود: در هر استان یک واحد مستقل جهادگران حوزوی داریم. گروههای جهادی برای اجرای برنامههای خود، پیش از برگزاری اردو با هماهنگی مردم محل وارد منطقه میشوند و یکی از شروط مهم فعالیت جهادی در هر روستا، پایکار بودن اهالی همان روستا است. تجربه نشان داده در مناطقی که مردم در ساخت مسجد مشارکت نکنند، آن مسجد نمازخوان نخواهد داشت. اگر مردم روستا مشکل آب دارند اما ما فقط مشکل مدرسه را حل کنیم، این اشتباه است.
وی تصریح کرد: در شناسایی مناطق برای اردوی جهادی، تاکید ما بر این است که نیاز واقعی توسط خود مردم تشخیص داده شود و مشارکت مالی مردم منطقه برای اجرای پروژه ضروری است. کمبرخوردار به معنای ضعف شدید مالی مردم نیست، بلکه یعنی زیرساختهای منطقه ضعیف است، در حالی که مردم آن از نعمتهای دیگری برخوردارند.
حجتالاسلام علیخانی با اشاره به اینکه ۱۰۵ گروه جهادی طلبگی در استان قم فعالیت میکنند، در خصوص تامین منابع مالی اقدامات عمرانی در مناطق محروم گفت: هفتاد درصد هزینهها از محل کمکهای خیران و نهادهای حاکمیتی و سی درصد هم از محل کمکهای مردم محلی تامین میشود. لذا مشارکت مردم در بحث مالی و اجرای پروژه، شرط حضور گروه جهادی در آن روستا است.
مدیر گروههای جهادی حوزههای علمیه کشور در پایان تاکید کرد: ما در خدمترسانی و فعالیت تفاوتی قائل نیستیم. نه به مذهب اهالی محل توجه میکنیم و نه به نگرشهای سیاسی؛ ما صرفاً به دنبال خدمت صادقانه هستیم.
انتهای پیام











نظر شما